Vrijdag 27 oktober 2023
Coach zijn is soms ontmoedigend. Hoe voel jij je als je weet dat er menselijke vraagstukken zijn waar we al mee bezig zijn sinds de eerste eeuw van onze jaartelling? Maar dit artikel blijft niet steken in het verleden en geeft je hoop voor het heden! Lees dus vooral door.
Een Romeinse quote
Als onderwerp nemen we menselijke energie. Epictetus zei hier in die eerste eeuw al verstandige dingen over. Hij begon zijn loopbaan als Romeinse ‘tot slaaf gemaakte‘ en ontwikkelde zich tot een belangrijk filosoof. Hij zag filosofie als een manier van leven. Misschien ken je hem van de volgende quote: “Geef me de moed te accepteren wat niet in mijn vermogen ligt, de kracht om alles te doen wat in mijn vermogen ligt en de wijsheid tussen die twee onderscheid te maken.”
Van de eerste naar de twintigste eeuw
Met die ene zin legde hij de basis voor eeuwen denkwerk én allerlei uitwerkingen. Dat was het geval bij Franciscus van Assisi in de twaalfde eeuw en de Amerikaanse theoloog Reinhold Neibuhr begin twintigste eeuw. Die laatste versie kreeg wereldwijde bekendheid toen deze werd omgezet naar een Engelstalig gebed (The Serenity Prayer) en werd geadopteerd door de Anonieme Alcoholisten en andere 12-Stappenprogramma’s.
Stephen Covey
Misschien herken je dat gebed niet meteen in jouw coachpraktijk. Vaak doen coaches er een praktisch sausje over en hebben ze het over succes, invloed en betrokkenheid. Inderdaad: Steven Covey. Deze managementgoeroe bedacht er twee cirkels bij en een nieuw hulpmiddel was geboren.
Cirkel van invloed en cirkel van betrokkenheid
Alles waar je je in je leven mee bezighoudt, zit in je cirkel van betrokkenheid. Dat zijn de dingen waarover je nadenkt en waar je je zorgen over maakt. Zo’n cirkel is heel handig, want bij alle andere zaken voel je je niet betrokken en daar neem je afstand van. Hiermee begrens je jezelf.
Maar ja, de wereld is niet zo maakbaar als we graag willen. Slechts op een klein deel van wat er in de cirkel zit, heb je echt invloed. Die cirkel van invloed valt binnen de grotere cirkel van betrokkenheid. Het is een kleinere cirkel, maar wel veel krachtiger.
Concreet:
- in de cirkel van betrokkenheid zitten bijvoorbeeld het weer, het humeur van je partner, maatschappelijke vraagstukken (klimaat, energie) en je hobby’s;
- in de cirkel van invloed heb je het over je eigen gedrag, je houdingen en overtuigingen.
Van reactief naar proactief
Bij coachees zie je vaak dat ze tijd verspillen met zich druk maken over dingen waarop ze geen invloed hebben. Ze klagen over omstandigheden en over anderen. Daarmee stellen ze zich reactief op en scheppen negatieve energie. Bovendien hebben ze ook nog eens minder tijd voor de dingen waar ze wél invloed op kunnen uitoefenen. Gevolg: hun cirkel van invloed wordt alleen maar kleiner.
De kunst is om coachees zich te laten richten op de binnenste cirkel. Dat leidt ertoe dat ze krachtige, bewuste keuzes maken over waar ze hun energie aan besteden. Van reageren naar proactief gedrag.
De cirkel van invloed vergroten
Hoe doe je dat, het vergroten van de cirkel van invloed? Het begint bij het laten leggen van de focus op wat iemand kan veranderen. Iemand kan bijvoorbeeld niet het gedrag van collega’s veranderen, maar wel zijn of haar eigen gedrag als reactie daarop onder controle nemen. Door positief te blijven en aandacht te geven aan dingen waarop je invloed hebt, wordt de invloedscirkel groter. Dat voelt en merkt een coachee, wat hoop en motivatie geeft om verder te gaan.
Nog meer invloed
Wist je dat er nog twee geheime ingrediënten bij die cirkels zijn? Stel dat er iets is dat net buiten de directe cirkel van invloed valt, maar waar de coachee toch iets aan wil doen. Dan blijft de startsleutel om terug te vallen op iets waarbij iemand het meest controle heeft: het eigen gedrag. Daarna kun je de coachee verder laten werken met de twee i’s: initiatief en inventiviteit.
Initiatief betekent het ondernemen van actie. Niet stilletjes blijven wachten tot iemand iets doet, maar zelf de leiding nemen.
Inventiviteit staat voor creatief zijn, een nieuwe manier vinden om een probleem op te lossen.
Die dubbele aanpak zorgt ervoor dat de cirkel van invloed groeit.
Praktische tips
Vaak onderschatten mensen wat ze kunnen bereiken. Focus en overtuigingen zijn hierbij belangrijke elementen. Een paar praktische tips om een coachee met de cirkel van invloed en betrokkenheid te laten werken.
- Laat iemand stilstaan bij de start van de dag. Wat kan de coachee vandaag beïnvloeden? Wat moet hij of zij gewoon maar accepteren? Het helpt om te focus te laten leggen op de dingen die iemand echt kan veranderen.
- Als iemand zich overweldigd voelt, laat dan een pauze inlassen. In die pauze stelt de coachee zich de vraag: Wat gebeurt er? Zit dit in mijn cirkel van invloed of in die van betrokkenheid? Dit werkt als een ondersteuning om iemand de aandacht te laten richten op wat echt belangrijk is.
- Breng de twee i’s in herinnering. Welk initiatief kan de coachee nemen om de eigen regie te krijgen? Welke inventiviteit kan worden ingezet om een nieuwe kijk op de situatie te krijgen en de ze te vertalen naar een andere aanpak? Laat iemand de twee i’s gebruiken om de cirkel van invloed groter te maken en nog meer positieve impact te hebben op zichzelf en de omgeving.
- Vergeet niet het belang van evalueren en leren. Laat een coachee stilstaan bij wat er is geweest. Wat was het resultaat? Wat heeft hij of zij bereikt? Daarna de reflectie: wat heb ik hiervan geleerd? Gevolgd door: wat kan ik de volgende keer anders doen? Een leerproces bij iets dat niet is gelukt, kan op deze manier toch een positieve ervaring zijn.
Oude wijsheid vertaald in een moderne online tool: de Werkenergieanalyse
Hoe mooi die antieke wijsheid ook is, coachees hebben vaak ondersteuning nodig om echt stappen te zetten. Dan helpt het jou als coach als je een instrument hebt dat concrete informatie geeft en bouwstenen voor verandering. De Werkenergieanalyse is zo’n instrument en de theorie van van de cirkels van Covey zijn geintegreerd.
Deze analyse levert een uitgebreid persoonlijk rapport op. Het rapport gaat in op de verhouding tussen de stress die een coachee beleeft bij een bepaald aspect en de mate van invloed die hij of zij zegt te hebben bij dit aspect. Antwoorden worden daarbij vertaald in een visuele grafiek. In het coachgesprek stelt de coach samen met de coachee een prioriteitenplan op - wat een praktisch handvat is om de focus te leggen op de cirkel van invloed.
Als jij als coach met meer invloed wilt werken, maak dan kennis met de Werkenergieanalyse. Ervaar de kracht van deze tool in de online masterclass die regelmatig wordt gegeven. Zonder kosten, dus meld je aan!
